Przejdź do treści

Opisy przedmiotów

Program nauczania na Wydziale Kultury Japonii podzielony jest na przedmioty obowiązkowe oraz fakultatywne, poniżej przedstawiamy ich krótkie opisy.

Animacja kultury. Sztuka społeczna

mgr Dorota Ogrodzka

Zajęcia skierowane są do osób pragnących lepiej rozumieć i aktywnie współtworzyć kulturę współczesną. Ich celem jest ukazanie kultury jako przestrzeni twórczych działań oraz dostarczenie studentom narzędzi do samodzielnej pracy animacyjnej. Refleksji poddane zostaną takie obszary jak organizacja kultury, modele uczestnictwa w kulturze, współpraca ze środowiskami lokalnymi, instytucje kulturalne, finansowanie działań kulturalnych oraz edukacja kulturalna. Postawimy pytania o to, kim jest animator kultury, na czym polega proces animacyjny i od czego zależy jego skuteczność.

Antropologia kulturowa Azji Wschodniej cz. I

prof. dr hab. Lech Mróz

Zapoznanie ze zróżnicowaniem językowym, kulturowym i etnicznym. Pokazanie zróżnicowania wyznaniowego i związku między religią a kulturą poszczególnych regionów Azji Wschodniej. Omówienie i analiza procesów etnicznych i kształtowania tożsamości narodowej i lokalnej; szczególna uwaga zwrócona zostanie na procesy etniczne we wschodniej Syberii oraz w Chinach (Tybecie) i Indiach, w istotnym stopniu będące wynikiem polityki w tych państwach. Omówione zostaną zjawiska marginalizacji niektórych grup i warstw społecznych i tzw. etnobójstwa kulturowego. Przedstawione zostaną procesy migracyjne i przemieszczenia ludności, w tym migracja do Europy. Prezentowane materiały pochodzą w znacznej części z własnych badań terenowych autora, towarzyszą mu materiały wizualne i oryginalne artefakty.

Antropologia nowych mediów

mgr Przemysław Bociąga

Podczas zajęć studenci poznają metody badawcze, które badacz kultury zastosować może w cyfrowym świecie. Zajęcia przedstawiają najważniejsze zjawiska mediów cyfrowych i internetu w ujęciu antropologicznym. Pierwszy z dwóch bloków tematycznych poświęcony jest ludologii jako narzędziu badań gier komputerowych, drugi – zjawiskom zachodzącym w społecznej przestrzeni internetu (np. blogosfera, memy czy second life).

Audiowizualność w kulturze 1

dr Jakub Karpoluk

Program zajęć obejmuje rozważania nad rodowodem oraz rolą sztuk i mediów audiowizualnych w kulturze współczesnej, z naciskiem położonym na kulturę Japonii. Stanowiące znaczącą część programu studia poświęcone sztuce filmowej, będą dotyczyć szeregu problemów natury ogólnej, m.in. rodowodu kina, fenomenu montażu filmowego, sztuki operatorskiej, porządku planów filmowych oraz specyfiki technicznej i ekonomicznej przemysłu kinematograficznego. Omówione zostaną międzykulturowe różnice w tworzeniu i postrzeganiu symboli wizualnych. Zaprezentowane zostaną także wybrane teorie filmowe.

Wiedza o kinie japońskim i światowym będzie koncentrować się wokół jego historii, teorii i funkcjonowania w kulturze. Przedstawione zostaną różne rodzaje i gatunki filmowe, w tym film dokumentalny i animowany. Omówione zostaną także uwarunkowania kulturowe percepcji filmowej. Kolejne miejsce w programie zajęć będzie miało omówienie specyfiki produkcji telewizyjnych, w tym seriali, zajmujących istotne miejsce w japońskim pejzażu audiowizualnym. Program konwersatorium zostanie podsumowany próbą określenia roli mediów audiowizualnych we współczesnym świecie.

Dzieje nowożytnej kultury Zachodu. Sztuka patrzenia

prof. dr hab. Marta Leśniakowska

Cykl autorskich, bogato ilustrowanych zajęć hybrydowych łączących wykłady z wybranych zagadnień z zakresu dziejów kultury zachodniej, ze szczególnym naciskiem na kulturę wizualną, z warsztatami. Tak sprofilowane zajęcia mają dwa cele:

  1. wprowadzenie studenta w wybrane kluczowe pojęcia i problemy, jakie wytworzyła kultura Zachodu, ze szczególnym uwzględnieniem kultury wizualnej/artystycznej, wskazanie, jak pojęcia te kształtowały (-ują) postawy europocentryczne w kulturze globalnej, definiując tym samym zmienny w historii dyskurs transkulturowy. Omówione zostają takie pojęcia, jak: sztuka, antyk i rola kultu ruin, pojęcie Zachodu v Wschodu, zagadnienia stylów narodowych, kultu egzotyki i toposu podróży, instytucji Muzeum, problem ciała i seksualności w kulturze zachodniej i jego reprezentacji w kulturze wizualnej (akt), po współczesne zjawiska w kulturze wizualnej (fotografia, film awangardowy, nowe media, cyberkultura).
  2. zastosowanie tej wiedzy w sposób praktyczny na zajęciach warsztatowych, w trakcie których studenci będą wykonywać własne zdjęcia na zadany temat związany z problematyką prezentowaną na wykładach, a następnie omawiać je wspólne. Pozwoli to studentom ugruntować prezentowane na wykładach problemy historyczno-teoretyczne i lepiej zrozumieć mechanizm wizualizacji w kulturze. Umożliwi to wykorzystanie tych umiejętności w przyszłej pracy zawodowej.
    Pod koniec semestru zaplanowane jest jedno wydarzenie otwarte dla publiczności w postaci ekspozycji na terenie uczelni wybranych prac fotograficznych wykonanych przez studentów podczas warsztatów.
Filozofia

dr Radosław Siedliński

Wykład prowadzony jest w porządku tematycznym, nie chronologicznym. Oznacza to odejście od tradycyjnego schematu historyczno-filozoficznego na rzecz perspektywy przekrojowej – pokazującej filozofię jako dynamiczną całość, zespół wzajemnie zazębiających się zagadnień, problemów, pytań i perspektyw. Taki sposób prowadzenia zajęć i prezentowania poszczególnych aspektów filozofii wydaje się być bardziej płodny poznawczo i stymulujący do własnej refleksji, niż standardowy wykład historii filozofii. Osią całości jest zestaw grup tematycznych, które sprofilowane zostały w taki sposób, aby przedstawić najważniejsze zagadnienia filozoficzne i jednocześnie uwypuklić te ich aspekty, które mogą być szczególnie interesujące da kulturoznawców.

W ramach pierwszego semestru zajęć omawiana jest problematyka epistemologiczna: natura ludzkiego poznania i jego typy, problem prawdy i jej filozoficzne teorie, rola języka w poznaniu, zagadnienie konstrukcji wiedzy i jej szczególnej odmiany – nauki, rola logiki jako narzędzia rozumowania i konstruowania wiedzy, typologia dyscyplin naukowych.

W ramach drugiego semestru zajęć omawiana jest problematyka z zakresu ontologii oraz aksjologii. W ramach części ontologicznej poruszane są również zagadnienia łączone z filozofią przyrody oraz filozofią umysłu. W ramach części aksjologicznej omawiana jest przede wszystkim problematyka etyczna i estetyczna.

Internet, kultura, społeczności

Mgr Przemysław Bociąga

Podczas zajęć Internet, kultura, społeczeństwo przyjrzymy się bliżej rozmaitym zjawiskom z zakresu antropologii internetu i antropologii w internecie. Głównym tematem będą możliwości prowadzenia badań w wirtualnym świecie – jak wyglądają sieciowe społeczności i jak można je badać, by przyglądać się ciekawym zjawiskom i przedstawić ciekawe wyniki.

Język japoński cz. I-VI (studia niestacjonarne)

mgr Joanna Pieronek-Saito

Zajęcia prowadzone przez 6 semestrów mają nauczyć studentów posługiwania się językiem japońskim na poziomie podstawowym i przygotować ich do uzyskania certyfikatu języka japońskiego na międzynarodowym egzaminie JLPT (Nihongo Nōryoku Shiken) organizowanym przez Fundację Japońską (Nihon Foundation) na poziomie N5.
Studenci w ciągu 6 semestrów nauki nabędą umiejętność rozumienia prostych wypowiedzi w standardowych języku japońskim, zarówno w stylu ugrzecznionym, jak i neutralnym. Będą potrafili posługiwać się biegle sylabariuszami japońskimi, a także poznają ok. 120 znaków chińskich, co pozwolą na przeczytanie i zrozumienie prostych komunikatów pisemnych. Nabędą kompetencje językowe pozwalające na odnalezienie się w sytuacjach życia codziennego, takie jak: wyrażenie propozycji, prośby, własnej woli czy opinii.
Zapoznają się również z ogólnymi zasadami japońskiej etykiety językowej przejawiającej się w języku i będą potrafili dostosować poziom grzeczności wypowiedzi w zależności od pozycji społecznej rozmówcy.

Język japoński – konwersacje cz. I-VI (studia stacjonarne)

mgr Joanna Pieronek-Saito

Zajęcia prowadzone przez 6 semestrów mają nauczyć studentów posługiwania się językiem japońskim w konwersacji na dwóch stopniach: podstawowym (w grupie słabszej) i średniozaawansowanym (w grupie silnej). Wraz z dodatkowymi zajęciami dotyczącymi systemu pisma japońskiego i gramatyki mają przygotować studentów do uzyskania certyfikatu języka japońskiego na międzynarodowym egzaminie JLPT (Nihongo Nōryoku Shiken) organizowanym przez Fundację Japońską (Nihon Foundation) na poziomie N5 (najniższym) w grupie słabszej i oraz N3 w grupie silnej.

Studenci grupy silnej w ciągu 6 semestrów nauki nabędą umiejętność różnicowania stopnia grzeczności wypowiedzi w zależności od pozycji społecznej rozmówcy (przejawiającego się w honoryfikatywnych i modestywnych formach orzeczenia oraz w użyciu prefiksów i sufiksów grzecznościowych). Poznają również formy skrótowe występujące w języku kolokwialnym oraz przyswoją sobie style wypowiedzi charakterystyczne dla kobiet i mężczyzn. Zdobędą kompetencje językowe pozwalające nie tylko na odnalezienie się w różnorakich sytuacjach życia codziennego, lecz również na formułowanie dłuższej wypowiedzi ustnej. Zapoznają się z podstawowymi zasadami etykiety japońskiej przejawiającymi się w języku, takich jak powściągliwość w wyrażaniu kategorycznych sądów, i unikanie stanowczych negacji. Opanują użycie partykuł emfatycznych i będą rozumieli ich znaczenie dla poprawnego odbioru przekazu językowego.

Język japoński – praktyczna nauka języka cz. I-VI (studia stacjonarne)

mgr Joanna Pieronek-Saito

Zajęcia mają na celu przedstawienie studentom realiów życia codziennego Japończyków. Omówione zostaną zarówno elementy kultury duchowej jak i materialnej Japonii. Analizie poddane zostaną m.in. instytucja rodziny, etykieta i wzory zachowań ludzkich, religia, praca, edukacja, rozrywka, kultura kulinarna, sport, moda, specyficzne zasady higieny, domy (architektura i struktura urbanistyczna miast japońskich) i sztuka użytkowa,. Osobne miejsce zajmie także problematyka związana z relacjami pomiędzy kobietami i mężczyznami, i typowymi rolami społecznymi obecnymi w społeczeństwie japońskim. Studenci powinni nabyć podstawowych umiejętności interpersonalnych w międzykulturowej perspektywie, związanych z funkcjonowaniem w obrębie społeczeństwa japońskiego. Zajęcia są więc swoistym, antropologicznym przewodnikiem po Japonii. Materiał teoretyczny jest bogato ilustrowany materiałami wizualnymi i audiowizualnymi. Ponadto na każdych zajęciach zostaną studentom przestawione aktualne wiadomości dotyczące wydarzeń kulturalnych, sytuacji społecznej, politycznej i ekonomicznej Japonii, w oparciu o serwisy informacyjne japońskiej telewizji publicznej NHK World. 

Komputerowe edytorstwo tekstów

mgr Marcin Chmielnicki, Jakub Wagner

Studia stacjonarne: Podczas zajęć studenci poznają podstawy zasad typografii (rodzaj czcionek, zastosowanie określonych krojów). Poznają techniki składania różnych form dokumentów: od  prostych ulotek, broszur, po dłuższe prace charakteryzujące się określonymi elementami składowymi (prace inżynierskie, magisterskie) czy prezentacje multimedialne. Wszystkie omawiane zagadnienia ćwiczone są w praktyce z zastosowaniem najpopularniej używanego edytora jakim jest Microsoft Word i Microsoft Power Point.

Studia niestacjonarne: Celem ogólnym przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawami używania komputera i wyrównaniem poziomu osób, które nie korzystały do tej pory na co dzień z komputera i Internetu. Podczas zajęć studenci mają nabyć umiejętności pozwalające na swobodne korzystanie z Internetu, tworzenie plików pakietu programów biurowych w stopniu pozwalającym na przygotowywanie prac zaliczeniowych na inne przedmioty, a także pracy dyplomowej.

Cele szczegółowe:

  1. Poznanie przez studentów budowy i zasad działania komputerów i podstaw działania Internetu.
  2. Poznanie przez studentów podstaw programów wchodzących w skład chmury Office 365
  3. Zapoznanie studentów z podstawami tworzenia stron internetowych z wykorzystaniem CMS
Komunikowanie międzykulturowe cz. I i II

mgr Ewa Krassowska-Mackiewicz

Zajęcia mają na celu przedstawienie studentom problemów w kontaktach przedstawicieli różnych kręgów kulturowych, za szczególnym uwzględenienim różnic w komunikowaniu się Polakow i Japończyków. Omówione zostaną zagadnienia związane z pojęciem kultury, tożsamości, genezy i funkcjonowania stereotypów, różnic wynikających z odmiennego postrzegania świata w różnych kręgach kulturowych, funkcji języka itp. Zaprezentowane będą studentom główne teorie E. Halla, E. Sapira, B. L. Whorfa, G. Hofstedego, B. Gydykunsta odnoszące się do pojęć kultury, postrzegania rzeczywistości, relatywizmu kulturowego, funkcji języka w procesie komunikowania itp. Omówione będą między innymi pojęcia: kultury nisko- i wysokokontekstowej, dystansu władzy, aktu komunikacji. Osobne miejsce zajmie także tematyka komunikowania się Japończyków z obcokrajowcami, różnic w komunikowaniu się kobiet i mężczyzn w Japonii, mowa ciała Japończyków. Zajęcia mają uświadomić studentom przynależność do ich własnej kultury i uwrażliwić ich na wszelkie odmienne zachowania przedstawicieli kultury obcej. Jednocześnie założeniem zajęć jest, pobudzenie świadomości istnienia w społeczeństwie uprzedzeń w stosunku do obcych narodowości i wartości, a jednocześnie próba ich wyeliminowania w zachowaniach studentów na kierunku kulturoznawstwo. Zajęcia mają na celu propagowanie zasady akceptowania odmienności kulturowych i rozumienia bądź poszukiwania tych różnic. Założenie to ma się przyczynić do lepszego zrozumienia kultury, której języka studenci się uczą i sprawniejszej potem komunikacji, prawidłowych zachowań w kontaktach z jej przedstawicielami. 

Kultura i tożsamość współczesnej Japonii

dr Yasuko Shibata

Celem niniejszych wykładów monograficznych jest krytyczne omówienie rozwoju współczesnego społeczeństwa japońskiego na przykładzie rozmaitych zjawisk kulturowych. Zajęcia stanowią próbę analizy różnych fenomenów kultury japońskiej poprzez uwzględnianie ich kontekstów: historycznego, społecznego i politycznego. Obszary naszego zainteresowania obejmują:

  • kulturę wolnego czasu
  • kulturę ciała
  • kulturę pokoleń
  • kulturę mniejszości społecznych
  • kulturę a katastrofę.

Na zajęciach zajmiemy się obliczem kulturowych tożsamości Japonii w kontekście globalizacji świata. Podstawą wykładów są narzędzia teoretyczne i metodologiczne z takich dziedzin jak: socjologia kultury, literaturoznawstwo oraz politologia. Zajęcia składają się z wykładu oraz dyskusji; ważnym elementem tych zajęć jest wkład własny uczestników; oczekuje się od uczestników ich własnej opinii na poruszone tematy oraz zdobycie przez nich umiejętności krytycznej obserwacji różnych aspektów dzisiejszej Japonii.

Oprócz obecności i udziału w dyskusji uczestnicy zobowiązani są oddać na zaliczenie pracę pisemną (ok. 3.000 słów) na wybrany przez studentkę/studenta temat z listy zaproponowanych zagadnień albo na dowolny temat po konsultacji z wykładowczynią.

Kultura japońskiej codzienności cz. II

dr Piotr Milewski

Wykłady mają na celu prezentację wybranych zagadnień dotyczących kultury życia codziennego Japonii. Szczególny nacisk połozony zostanie na współczesną kulturę japońską. Pośród wybranych tematów omówione zostaną między innymi: położenie geograficzne oraz klimat i ich wpływ na kulturę, zwyczaje mieszkaniowe, infrastruktura transportowa, a także obyczaje, normy i wzory społeczne, sposoby wyrażania emocji w życiu codziennym oraz niektóre aspekty życia współczesnej rodziny. Osobne miejsce poświęcone zostanie tradycji kulinarnej, estetyce kuchni japońskiej i zwyczajom żywieniowym. Zaprezentowana zostanie ponadto kultura spędzania wolnego czasu. Uzupełnieniem wykładu będzie prezentacja bogatego materiału filmowego oraz zdjęciowego (ze zbiorów prowadzącego) związanego z jego tematyką. Wskazane zostaną również źródła informacji na temat Japonii oraz sposoby ich pozyskiwania.

Kultura literacka Japonii

dr hab. Iwona Kordzińska-Nawrocka

Wykład stanowi wprowadzenie do literackiego dorobku dawnej kultury japońskiej, nazywanej w historiografii mianem klasycznej, a przypadającej na okres od VI do XVIII w. Celem wykładu jest więc dostarczenie przeglądu najważniejszych zagadnień z dziedziny literatury z uwzględnieniem społeczno-kulturowego kontekstu jej rozwoju. Omówiona zostanie ogólna periodyzacja epok literackich (dworska, rycerska, mieszczańska) i najważniejsze zjawiska w rozwoju literatury klasycznej. Przedstawiona zostanie również typologia form i gatunków literackich: cechy kompozycyjne, stylistyczne i tematyczne, gatunki literatury oralnej, klasyczne pojęcie liryki japońskiej (waka) i najważniejsze środki wypowiedzi poetyckiej, powieść dworska (ochō monogatari) i epos rycerski (gunki monogatari), opowieści (setsuwa) i bajki (otogizōshi). Omówione gatunki zostaną zaprezentowane w perspektywie diachronicznej, co pozwoli odtworzyć nie tylko ich trwałe determinanty, ale również prześledzić zmiany jakim podlegały. Przedstawione zostaną ponadto ideały piękna dworskiego miyabi, mono no aware, okashi, i mieszczańskiego iki, sui sformułowane w dziełach literackich, wzory osobowościowe bohaterów literackich, historyczna topika literacka: tematy imienne i serie tematyczne oraz język i publiczność literacka. Analizie zostaną poddane fragmenty najwybitniejszych dzieł klasycznej literatury, do których należą zarówno antologie poetyckie Man’yoshū, Kokinshū, jak i powieść Genji monogatari Murasaki Shikibu, przykłady literatury eseistycznej Makura no sōshi Sei Shōnagon, epos wojenny Heike monogatari oraz powieść mieszczańska Kōshoku ichidai onna  i Kōshoku ichidai otoko Ihary Saikaku.

Analizie zostaną poddane fragmenty najwybitniejszych dzieł klasycznej literatury japońskiej, do których należą antologie poetyckie Manyoshū (Dziesięć tysięcy liści), Kokinshū (Zbiór wierszy dawnych i współczesnych), Shinkokinshū (Nowy zbiór wierszy dawnych i współczesnych), jak i powieść Genji monogatari (Opowieść o księciu Genjim) Murasaki Shikibu, przykłady literatury eseistycznej Makura no sōshi (Zapiski spod poduszki) Sei Shōnagon i Tsurezuregusa (Zapiski z wolnych chwil) Kenko Hōshi, epos wojenny Heike monogatari (Opowieść o rodzie Taira) oraz powieść mieszczańska Kōshoku ichidai onna (Żywot kobiety swawolnej) Ihary Saikaku.

Literatura popularna Japonii

dr Aneta Pierzchała-Suska

Próba definicji i opisu zjawiska literatury popularnej. Zagadnienie konstrukcji tekstów – m.in. analiza schematów fabularnych, gatunków,  kreacji bohaterów, czasu i przestrzeni w tekstach literackich. Analizy utworów z kręgu japońskiej kultury popularnej w kontekście antropologicznym i semiologicznym – np. struktur mitu i baśni. Zagadnienie interpretacji dzieła w kontekście problematyki międzykulturowej, np. odbioru tekstów pochodzących z obcego kręgu kulturowego. Podstawowe informacje z zakresu historii współczesnej literatury japońskiej, budowanie kontekstów interpretacyjnych. 

Monitorowanie mediów japońskich

dr Piotr Milewski

Monitorując media japońskie student uzyskuje orientację w rodzajach mediów i w zagadnieniach występujących we współczesnym społeczeństwie japońskim poprzez media. Student samodzielnie zbiera materiały do danego tematu, analizuje i przygotowuje prezentację. Student przyswaja podstawową wiedzę z zakresu mediów japońskich i terminologii medialnej.

Nowe kierunki w humanistyce

dr Radosław Siedliński

Przedmiot ten pomyślany jest, jako uzupełniający i rozszerzający treści przekazywane w ramach zajęć o nazwie „Teoria Kultury”. Jednak w przeciwieństwie do niego porządek wykładu nie jest historyczny, lecz problemowy. Celem zajęć jest ukazanie słuchaczom bogactwa propozycji teoretycznych współczesnej refleksji nad kulturą, wypracowanych w ramach rozmaitych paradygmatów badawczych w ostatnich dekadach XX wieku. Nacisk kładziony jest przede wszystkim na te koncepcje, które za sprawą swojej popularności aktywnie kształtują oblicze współczesnej humanistyki.

Ochrona własności intelektualnej

dr hab. Ksenia Kakareko

Celem nauczania przedmiotu jest zapoznanie studentów z najważniejszymi zagadnieniami prawa własności intelektualnej, zaznajomienie z podstawowymi pojęciami z tej dziedziny prawa, uświadomienie wagi poszanowania praw na dobrach niematerialnych. Szczególny nacisk położony jest na warunki korzystania z cudzej własności intelektualnej poprzez poprawne korzystanie z przepisów o dozwolonym użytku, prawa cytatu i naukę budowania przypisów i bibliografii.

Praktykowanie japońskiej codzienności

mgr Ewa Mackiewicz

Przedmiot ten pozwala studentom w praktyce poznać japońskie zwyczaje i niektóre aspekty codziennego życia w Japonii. Począwszy od gier i zabaw japońskich studenci uczą się tradycyjnych sztuk, jak np.: prawidłowe posługiwanie się pałeczkami, japońskim liczydłem, nakładanie i składanie yukaty, wiązanie pasów obi, wiązanie prezentów w chusty furoshiki, warsztaty kaligrafii, ikebany itp. Studenci uczą się przygotować własne wizytówki i pieczątki oraz poznają zasady posługiwania się nimi, tworzą własne haiku i wiele innych. Kończąc kurs, studenci nie tylko znają teoretycznie większość podstawowych zwyczajów dnia codziennego, ale nabierają umiejętności w ich praktykowaniu.

Regionalne zróżnicowanie Japonii

dr Iga Rutkowska

Mimo dużego zainteresowania Japonią w Polsce, problem zróżnicowania regionalnego, a także specyfiki japońskiej prowincji zdaje się być zupełnie pomijany i nieobecny w mediach i w publikacjach poświęconych Japonii, a nawet w programach zajęć akademickich. Przedstawianie odległej kultury jako monolitu ułatwia wprawdzie trudne kontakty międzykulturowe, jednak niejednokrotnie prowadzi do nieporozumień i przekłamań. Zajęcia mają na celu pokazanie Japonii z bardzo bliskiej perspektywy. Główny nacisk zostanie położony na zróżnicowanie regionalne oraz na etnografię poszczególnych krain. Bardzo ważnym elementem będą materiały zebrane samodzielnie przez prowadzących podczas podróży do poszczególnych miejsc, fotografie, pamiątki, a także wrażenia i przemyślenia. Całość ma kształt wirtualnego przewodnika po Japonii, dzięki któremu studenci będą mogli dowiedzieć się, co jest w danym miejscu warte zobaczenia, jak po danym obszarze najlepiej się poruszać oraz co warto bliżej poznać.

Seminarium licencjackie

Prowadzący na studiach niestacjonarnych: prof. dr hab. Lech Mróz

Prowadzący na studiach stacjonarnych: dr Aneta Pierzchała-Suska, dr Jakub Karpoluk, dr Radosław Siedliński

Przygotowanie do pisania pracy licencjackiej, w tym: umiejętność stawiania pytań, dobór i krytyczna analiza źródeł, dobór literatury – w tym umiejętność czytania tekstów naukowych, nadawanie pracy odpowiedniej struktury, wyciąganie wniosków z zebranych informacji. Uczestnicy zajmują się także krytyczną lekturą tekstów naukowych,  zaproponowanych przez prowadzących.

Warsztaty dziennikarskie

mgr Przemysław Bociąga

Kompetencje medialne należą do najważniejszych umiejętności służących poruszaniu się w dzisiejszym świecie. Media, rozumiane jako sposoby dostarczania informacji, działają w oparciu o zasady sztuki i zasady etyczne, ale wielki wpływ na dostarczane na rynek informacje mają rzeczy przyziemne: podział ról w firmie wydawniczej, czas dostarczania informacji, ograniczenia wynikające z praw autorskich innych graczy na rynku, czasem także z przetwarzania danych osobowych itp. Tylko dzięki praktycznemu zetknięciu się z problematyką dostarczania informacji odbiorcom – widzom, czytelnikom, użytkownikom – możemy w pełni zdać sobie sprawę, jakie mechanizmy stoją za konstruowaniem i ewentualnym przekłamywaniem informacji.

Warsztaty oratorskie

mgr Dorota Ogrodzka

Zajęcia mają charakter praktycznego kursu doskonalenia technik komunikacji, ze szczególnym uwzględnieniem wystąpień publicznych oraz umiejętności prowadzenia dyskusji. Uczestnicy poznają – i przećwiczą – najważniejsze techniki porozumiewania się, zapoznają się z czynnikami wpływającymi na skuteczność i atrakcyjność wypowiedzi, opanują konkretne narzędzia pozwalające kontrolować poszczególne składniki komunikatu (jego treść i formę, zwłaszcza mowę ciała i kontakt wzrokowy), a także nauczą się podstawowych metod panowania nad stresem. Ważną część kursu stanowić będą również ćwiczenia z zakresu logicznej argumentacji, retoryki, aktywnego słuchania oraz emisji głosu.

Warsztaty teatralne

dr Jakub Karpoluk

Zajęcia mają charakter praktyczny. Studenci rozpoczną naukę japońskiego, klasycznego teatru nō. Dzięki zajęciom, studenci w praktyce poznają treści kształcenia, związane z tradycyjną estetyką, sztuką i literaturą japońską. Działania uczestników zajęć będą się koncentrować na nauce tańca (shimai) i śpiewu (utai), teatru nō, szkoły Kita. Studenci będą mieli także szansę uczestniczenia w warsztatach, które dwa razy do roku prowadzi, w Polsce, aktor shite, reprezentujący szkołę Kita, mistrz Matsui Akira, noszący tytuł Ważnego Przedstawiciela Niematerialnego Dziedzictwa Kultury Japonii.

Uczestnicy zajęć będą także występować, prezentując swoje umiejętności podczas konferencji i imprez organizowanych, każdego roku, przez PJATK, m.in. podczas dorocznej Nocy muzeów. Zajęcia praktyczne zostaną uzupełnione omówieniem tekstów analitycznych oraz prezentacją materiałów audiowizualnych. Warsztaty teatralne doskonale kształcą asertywność, zdolności interpersonalne, emisję głosu oraz swobodę we wszelkiego rodzaju wystąpieniach publicznych, niezbędną podczas studiów i pracy zawodowej.

Do tej pory uczestnicy warsztatów, wraz z prowadzącym, występowali i współpracowali m.in. z: Teatrem Tessenkai i Uniwersytetem Waseda w Tokio, Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie, Ambasadą Japonii, Teatrem Collegium Nobilium i Akademią Teatralną im. A. Zelwerowicza w Warszawie oraz Festiwalem Tradycji i Awangardy Muzycznej Kody.

Wprowadzenie do kulturoznawstwa cz. I i II

prof. dr hab. Anna Malewska-Szałygin

Wykład (z prezentacją ppt) jest przeglądem kierunków, szkół, teorii opisujących i objaśniających różnorodność kultur. Zajęcia zapoznają studentów z podejściami funkcjonującymi w naukach o kulturze, a w szczególności w antropologii kulturowej od końca XIX wieku do połowy XX w (semestr I). Wykład, informując o badaniach terenowych, założeniach teoretycznych, stosowanych pojęciach i ważniejszych publikacjach badaczy konstruuje szeroką ramę teoretyczną wyznaczającą horyzont badań nad różnorodnością kulturową.
Semestr II (studia stacjonarne): Kontynuacja wykładu (z prezentacją ppt) będącego przeglądem kierunków, szkół, teorii opisujących i objaśniających różnorodność kultur. Zajęcia zapoznają studentów z podejściami funkcjonującymi w naukach o kulturze, a w szczególności w antropologii kulturowej od połowy XX wieku do początku XXI (semestr II).

Antropologia kina (studia niestacjonarne)

dr Jakub Karpoluk

Zajęcia stanowią kontynuację zagadnień i tematów podejmowanych w ramach zajęć Wprowadzenie do Kultury Popularnej. Są w całości poświęcone sztuce filmowej i instytucjom kultury związanym z kinematografią. Zajęcia mają ukazać studentom oraz poddać analizie i interpretacji związki kina oraz filmu z szeregiem zjawisk kulturowych i społecznych. Spróbują odpowiedzieć na pytanie: czy film stanowi miarodajny środek diagnozy społecznej? Omówione zostanie zainteresowanie kinematografii definiowaniem specyficznych cech określonych kręgów kulturowych, w tym kultury japońskiej, filmowe wizerunki mniejszości etnicznych (w krajach europejskich oraz w Japonii) oraz filmowy obraz kultu religijnego i związanych z nim praktyk. W obrębie kinematografii japońskiej, już od ponad stu lat, ważne miejsce zajmuje gatunek filmu kostiumowego (historycznego) jidaigeki. W czasie zajęć analizie zostanie poddana jego historia, i cechy konstytutywne. Analiza filmów jidaigeki stanowić będzie punkt wyjścia dla rozważań dotyczących stosunku kinematografii i historii, możliwości miarodajnego przedstawiania historii w filmach fabularnych a także konwencji realizmu filmowego. Osobne miejsce przyznane zostanie zagadnieniu obecności obrazów przemocy i konfliktów zbrojnych w filmie fabularnym. Ponieważ dużą część omawianego materiału stanowią filmy japońskie poddany refleksji zostanie także globalny sukces kultury japońskiej. Punktem wyjścia do dyskusji jest za każdym razem konkretny film (fabularny, animowany, dokumentalny) dotykający jednego z wymienionych problemów. Projekcje filmowe odbywają się podczas zajęć.

Antropologia kulturowa Azji Wschodniej cz. II

prof. dr hab. Jerzy Wasilewski

Wykład ma za zadanie przybliżenie kultur Wschodu poprzez pokazanie ich związków i kontaktów z Europą i Polską, a także przez uprzystępnienie treści symbolicznych wybranych kultur tamtego obszaru – przedstawiane i analizowane są najbardziej znaczące elementy kultury duchowej (języka symbolicznego, wierzeń i rytuałów) ludów Syberii, Korei, Chin, Tybetu, Azji południowo-wschodniej: model świata, obrzędy przejścia, tabu, szamanizm. Umożliwi to lepsze rozumienie lokalnych praktyk kulturowych w razie własnego pobytu (np. turystycznego) w którymś z tych krajów, jak również stworzy ogólne tło, na którym uwidacznia się odrębność kultury japońskiej. Prezentowane materiały pochodzą w znacznej części z własnych badań terenowych autora, towarzyszą mu materiały wizualne i oryginalne artefakty.

Antropologia reklamy

dr Aneta Pierzchała-Suska

Wykład na temat poetyki reklamy i jej związków z różnymi dziedzinami życia społecznego – sztuką, ekonomią, socjologią, psychologią. Refleksja na temat reklamy w kontekście zagadnień z estetyki, antropologii i kultury popularnej. Próba analizy konstrukcji reklamy i odpowiedzi na pytania, jak reklama wiąże się np. z retoryką, mitem czy marketingiem. Czy ma związek z tożsamością kulturową? Reklama a media – zagadnienie środków przekazu reklamowego.

Audiowizualność w kulturze 2

dr Jakub Karpoluk

Program zajęć jest rozwinięciem konwersatorium Audiowizualność w kulturze 1 i obejmuje rozważania nad rodowodem oraz rolą mediów audiowizualnych w kulturze. Część programu zajęć poświęcona jest sztuce filmowej, w tym kinu gatunków (horrorowi, komedii, japońskim filmom kostiumowym jidai geki). Przedstawione zostaną także różne rodzaje kinematograficzne, w tym film animowany, rysunkowy, jak i lalkowy.

Podjęta zostanie także próba określenia specyficznych cech konwencji filmów anime oraz określony jej historyczny rodowód. Kolejne miejsce w programie zajęć będzie miało omówienie historii oraz specyfiki telewizji i produkcji telewizyjnych, w tym seriali (m.in. formatów asa dora i taiga dorama publicznej stacji NHK) oraz programów tzw. variety bangumi, zajmujących istotne miejsce w japońskim pejzażu audiowizualnym.

Poruszony zostanie problem charakteru społeczeństwa informacyjnego oraz roli Internetu i nowych rodzajów komunikacji masowej w przemianach kultury globalnej ostatnich dekad. Omówione zostaną także różnego rodzaju cyfrowe przestrzenie komunikacji, m.in.: internetowy serwis YouTube oraz portale społecznościowe (Facebook), telefonia mobilna oraz środowiska informacyjne mediów elektronicznych, w tym gry komputerowe z ich odrębnością medialną, wysoce nacechowaną interaktywnością.

Zajęcia zostaną zakończone próbą podsumowania problemów antropologii mediów cyfrowych oraz określenia natury globalnych mechanizmów produkcji i wymiany symboli audiowizualnych, określanych mianem soft power, której jednym z niekwestionowanych liderów jest Japonia.

Estetyka i design w kulturze Japonii

mgr Chie Piskorska

Cel zajęć:

  • Przedstawienie istotnego miejsca estetyki w kulturze Japonii oraz kategorii estetycznych w różnych okresach jej historii.
  • Przedstawienie wybranych zagadnień kultury Japonii badanych w świetle szeroko pojętego „designu”.
  • Przedstawienie istotnego miejsca etyki w kulturze estetycznej Japonii oraz przykładów jej wpływu i praktykowania w kulturze i przedsiębiorczości jako podstaw dla filozofii praktycznej.
  • Ćwiczenie zastosowania w praktyce wiedzy i sposobów badania przedstawionych na zajęciach.

Studenci zapoznają się z tradycyjnymi wartościami oraz ich wpływem na różne dziedziny współczesnej kultury Japonii. Prowadząc badania pod kątem „designu” możemy głębiej zrozumieć specyfikę kultury tego kraju oraz postawy życiowe Japończyków w relacjach międzyludzkich i w stosunku człowieka do rzeczy i świata. Studenci poznają również historyczne i współczesne oddziaływania kultury Japonii na Zachód (japonizm).
Studenci będą zachęcani do pomocy w organizacji Jesiennego Festiwalu Sztuk Japońskich Bunkasai, który jest organizowany przez wykładowczynię; studenci w praktyce nauczą się m.in. współpracy z Japończykami, sposobów organizowania przedsięwzięć związanych z kulturą i sztuką Japonii oraz obsługi w stylu japońskim. W ćwiczeniach studenci sami kreują koncepcję wydarzenia związanego z kulturą Japonii: uczą się sposobów przedstawienia przed publicznością kultury Japonii oraz sposobów organizowania rzeczywistego przedsięwzięcia. Poznając odmienność i specyficzność kultury Japonii oraz badając tożsamość kulturową, studenci mają także okazję ćwiczyć ich wykorzystanie w praktyce, m.in. w próbach wprowadzenia japońskiego sposobu kreowania identyfikacji wizualnej na przykład dla celu rozwoju lokalnego i regionalnego lub budowania wizerunku organizacji.
Zajęcia, w dużej części przeprowadzone w formie dyskusji, zostaną wzbogacone przez użycie współczesnych technik audiowizualnych, np. prezentacji w Power Point bogato ilustrowanych zdjęciami.

Historia kultury japońskiej cz. I i II

Studia stacjonarne: dr Jędzej Greń (semestr zimowy), dr Elżbieta Nowosielska (semestr letni)

Studia niestacjonarne: dr Elżbieta Nowosielska

Wykład dotyczy dziejów kultury japońskiej, rozumianej szeroko jako całokształt duchowego i materialnego dorobku społeczeństwa. Podstawowym wątkiem jest historia polityczna Japonii i związana z nią kultura polityczna, ale zawarte tu będą także najważniejsze elementy kultury duchowej, materialnej, społecznej. Procesy związane z wydarzeniami politycznymi ukazane będą na tle zmian zachodzących w kulturze oraz przemian społeczno-ekonomicznych, od czasów najdawniejszych po współczesne. Przedstawione zostaną kulturowe przyczyny powstawania systemów władzy i ich upadku, zasadnicze cechy ich funkcjonowania oraz ich wpływ na kształtowanie się Japonii.
Wykłady prowadzone są w porządku chronologicznym, obejmując poszczególne okresy historyczne, ale koncentrować się będą wokół najważniejszych dla kultury Japonii procesów i problemów, takich jak m.in.: wykształcanie się systemu cesarskiego, przyczyny jego upadku i restauracji; powstawanie i umacnianie porządku feudalnego; rządy samurajów: geneza, władza i upadek; kontakty międzykulturowe a tożsamość narodowa Japończyków; stosunek Japonii do odmiennej kultury; powstawanie mocarstwa światowego; nacjonalizm i jego wpływ na politykę państwa; przyczyny i skutki wojny w Azji i na Pacyfiku; wpływ Stanów Zjednoczonych na powojenną Japonię; miejsce Japonii w świecie w XXI wieku.

Japońskie fantazje. Socjologia wyobraźni i władzy.

Fantazje – różnego rodzaju wyobrażenia, obrazy, mistyfikacje, halucynacje, marzenia, iluzje i inne – nie tylko oferują odbiorcom niezwykłe doświadczenia estetyczne i twórcze, ale też funkcjonują, żeby uwikłać ich umysł, sposób myślenia i życia we wspólnocie. Zaproponowany kurs zaprasza studentów na krytyczne dyskusje nt. obu działań fantazji na przykładzie różnych zjawisk społecznych w Japonii, którego znaczenia wytwarza jej kultura i historia. Punktem wyjścia dyskusji jest społeczno-historyczny kontekst Japonii, która w dobie modernizacji objęła władzę nad krajami azjatyckimi poprzez ekspansje, a także przeżyła okres powojennej okupacji przez USA. Jak Japończycy rozwinęli wyobraźnię i fantazje w stosunku do „Wschodu” i „Zachodu”, żeby określić swoje miejsce we współczesnym świecie? Jakiej fantazji potrzebowali powojenni konsumenci japońscy i jacy aktorzy potrafili je oferować? Jakiej fantazji pragną Japończycy, którzy wyjeżdżają z kraju? Jaka jest rola płci, etniczności i narodowości w
ideologicznych działaniach fantazji? Zajęcia stanowią próbę odpowiedzi na te i inne pytania z punktu widzenia socjologii i antropologii kultury, kulturoznawstwa i literaturoznawstwa. Słuchacze uzyskują umiejętność krytycznej argumentacji oraz warsztaty pisania tekstów poprzez uczestnictwo w dyskusjach i złożenie prac pisemnych (ok. 1500 słów) na wybrany przez nich temat z zaproponowanej przez wykładowczynię listy zagadnień.

Wykład, 16 godz.

Język japoński – gramatyka cz. I-VI (studia stacjonarne)

mgr Ewa Krassowska-Mackiewicz, mgr Karolina Tarasiuk

Zajęcia prowadzone przez 6 semestrów mają nauczyć studentów gramatyki japońskiej na dwóch stopniach: podstawowym (w grupie słabszej) i średniozaawansowanym (w grupie silnej). Wraz z dodatkowymi zajęciami dotyczącymi systemu pisma japońskiego i konwersacji mają przygotować studentów do uzyskania certyfikatu japońskiego na międzynarodowym egzaminie JLPT (Nihongo Nōryoku Shiken) organizowanym przez Fundację Japońską (Nihon Foundation) na poziomie N5 (najniższym) w grupie słabszej i oraz N3 w grupie silnej. Studenci grupy silnej kończąc 6 semestrów nauki, będą umieli tworzyć i czytać teksty o średnim stopniu skomplikowania, swobodnie porozumiewać się z Japończykami w sytuacjach życia codziennego oraz analizować proste materiały naukowe.  W toku zajęć studenci poznają zasady japońskiej grzeczności językowej i opanowują style komunikowania charakterystyczne dla kobiet i mężczyzn, co w kulturze japońskiej jest niezwykle ważnym elementem kompetencji językowej. 

Język japoński – pismo cz. I-VI (studia stacjonarne)

mgr Ewa Krassowska-Mackiewicz, mgr Karolina Tarasiuk

Zajęcia mają na celu przedstawienie studentom złożoności systemu pisma japońskiego, jego genezy, ewolucji i współczesnych zastosowań. Studenci poznają w pierwszym semestrze dwa sylabariusze (hiragana oraz katakana), aby móc notować i odczytywać teksty japońskie. Wprowadzone są także podstawowe ideogramy, głównie piktograficzne. W toku zajęć studenci poznają kolejne ideogramy oraz zasady kaligrafii japońskiej, terminologię przyborów i technik używanych podczas sztuki pisania pędzlem. Podczas warsztatów kaligraficznych studenci mają okazję zrozumieć, na czym polega sztuka japońskiej kaligrafii i w razie zainteresowania tą dziedziną rozwijać swoje artystyczne umiejętności.  

Komputerowe edytorstwo tekstów japońskich

mgr Karolina Tarasiuk

Zajęcia mają na celu nauczenie studentów posługiwania się japońskim komputerem i oprogramowaniem. Umożliwiają opanowanie w wystarczającym stopniu japońskiej edycji tekstu oraz pozwalają studentom posiąść niezbędną wiedzę, aby umiec dostosować własne komputery do potrzeb pracy na japońskim tekście. Zajęcia dają także możliwość opanowania zasad korzystania z japońskiego Internetu, wyszukiwania właściwych stron i informacji w języku japońskim. Studenci powinni umieć sporządzić w edytorze tekst japoński zarówno w układzie poziomym jak i pionowym. Potrafią naprzemiennie posługiwać się wszystkimi systemami pisma japońskiego, a także łączyć tekst japoński z tekstem zapisanym alfabetem łacińskim i polskim. Zaprezentowane będą studentom charakterystyczne pojęcia i skróty klawiszowe japońskiego edytora tekstu i funkcje klawiszy typowych dla klawiatury japońskiej. Efektem zajęć powinna być kompleksowa umiejętność pracy nad drukowanym tekstem japońskim.

Kultura duchowa i religie Japonii

prof. dr hab. Agnieszka Kozyra

Zagadnienia poruszane w trakcie wykładu dotyczą dwóch najważniejszych religii Japonii: shintō (dosł. Droga Bogów) i buddyzmu, które miały największy wpływ na rozwój kultury tego kraju. Mitologia Japonii spisana w takich starożytnych kronikach, jak Księga spraw dawnych (Kojiki, 712) i Kronika Japonii (Nihongi, 720) zostanie poddana analizie jako źródło doktryny shintō. Uwypuklona również zostanie znacząca rola świąt shintō (matsuri) w kształtowaniu lokalnych więzi społecznych oraz tożsamości kulturowej.

Na interpretację etyki shintō ogromny wpływ miały poglądy takich przedstawicieli szkoły narodowej (kokugaku), jak Motoori Norinaga (1730-1801), który rozwinął filozoficzną refleksję nad doktryną shintō. Omówione zostaną kluczowe filozoficzne pojęcia buddyzmu, a także najważniejsze teorie szkół buddyzmu ezoterycznego (tendai i shingon) oraz szkół należących do nurtu amidyzmu. Szczególna uwaga zostanie poświęcona filozofii buddyjskiej szkoły zen.

Japonia uważana jest, jako kraj tolerancji religijnej ze względu na synkretyzm buddyzmu i shintō, jednak należy zwrócić uwagę także na liczne przykłady nietolerancji religijnej, m.in. prześladowania buddyzmu w okresie Meiji (1868-1912). Omówione zostaną także podstawowe pojęcia i teorie buddyzmu. Szczegółowo zostanie przedstawiona doktryna oraz współczesne praktyki religijne duchowieństwa i wyznawców takich szkół buddyjskich, jak: tendaishū, shingonshū, jōdoshū, jōdoshinshū, jishū, nichirenshū, rinzaishū, sōtōshū, ōbakushū.

Jednym z tematów tego wykładu jest także synkretyzm buddyzmu i sintoizmu, którego przykładem jest droga górskiej ascezy (shugendō).

Kultura japońskiej codzienności cz. I

dr hab. Iwona Kordzińska-Nawrocka

Tematem wykładu jest kultura życia codziennego współczesnej Japonii ze szczególnym uwzględnieniem jest synkretycznej natury polegającej na harmonijnej koegzystencji różnorodnych wzorców zarówno rodzimych, jak i obcych, tradycji i nowoczesności.
Wśród wybranych tematów omówione zostaną obyczaje, normy i wzory społeczne określane mianem reigi sahō, sposoby wyrażania emocji w życiu codziennym, niektóre aspekty życia współczesnej rodziny, podział ról społecznych, pozycja i rola kobiety w społeczeństwie, ubiór i moda (kultura kawaii).

Osobne miejsce poświęcone zostanie tradycji kulinarnej, estetyce kuchni japońskiej i współczesnym zwyczajom żywieniowym. Zaprezentowana zostanie ponadto kultura spędzania wolnego czasu z jednej strony kultywująca tradycyjne formy rozrywki takie jak: ceremonia herbaty chanoyu, sztuka aranżacji kwiatów ikebana, kaligrafia shodō, ceremonia zapachów (kōdō), z drugiej zaś tworząca zupełnie nowe wzorce: współczesna i tradycyjna muzyka japońska (J-pop, enka), gry hazardowe pachinko, gry komputerowe, media i nowe formy przekazu.

Uzupełnieniem wykładu będzie prezentacja bogatego materiału filmowego związanego z jego tematyką.

Kultura Korei

mgr Karolina Tarasiuk

Ćwiczenia mają na celu przybliżyć studentom kulturę zrodzoną na Półwyspie Koreańskim. Student na zajęciach zdobywa podstawową wiedzę dotyczącą dawnej Korei, jak i współczesnej Korei Południowej, co pozwala na zasięgnięcie inspiracji do badań porównawczych między kulturą koreańską a japońską. W trakcie zajęć omawiana jest geografia kraju, historia – wraz z przyczynami podziału Korei, sztuka, kultura oraz zagadnienia społeczne.

Krytyczne myślenie

dr Radosław Siedliński

Cel  zajęć jest dwojaki: 1) zapoznanie studentów ze sposobami stosowania technik twórczego myślenia w grupowym rozwiązywaniu problemów oraz 2) przygotowanie studentów do aktywnego udziału w pracy grupy kreatywnej. Zajęcia prezentują: podłoże teoretyczne wraz z ogólnymi zasadami planowania i przeprowadzania sesji kreatywnych, analizę zaprezentowanych technik twórczego myślenia, dynamikę funkcjonowania grupy kreatywnej. W pierwszej części (teoretyczno-przygotowawczej) zaprezentowane zostaną wybrane techniki twórczego rozwiązywania problemów. W części drugiej (warsztatowej) studenci będą mieli za zadanie zaplanować i przeprowadzić sesję twórczego rozwiązywania wybranego problemu przy zastosowaniu wybranej techniki.

Materialne dziedzictwo kultury Japonii

mgr Urszula Mach-Bryson

Zajęcia mają na celu zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami i problematyką związaną z materialnym dziedzictwem kulturowym Japonii, przedstawić jego bogactwo i zróżnicowanie, ukazać naturę i procesy wpływające na kształtowanie się japońskiej myśli estetycznej na konkretnych przykładach z różnych dziedzin artystycznych, jak również zapoznać studentów z wytworami Japońskiej kultury przez rząd japoński, jak i organizacje międzynarodowe, zaklasyfikowanymi jako ważny wkład Japonii w zachowywanie i wzbogacanie materialnej kultury światowej.

Niematerialne dziedzictwo kultury Japonii

dr Iga Rutkowska

Zajęcia mają na celu zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami i problematyką związaną z kulturą duchową Japończyków oraz pokazanie jej przejawów w konkretnych zjawiskach japońskiej kultury: obrzędowości, świętowaniu, zwyczajach i widowiskach.

Nowe zjawiska popkulturowe w Japonii

dr Radosław Siedliński

W ramach tego przedmiotu słuchacze będą mieli okazję zapoznać się z autorską refleksją nad dwoma obszarami, które wydają się szczególnie dynamicznie kształtować oblicze nowoczesnej popkultury Japonii – mangą (komiksem) oraz anime (filmem animowanym). W trakcie zajęć zaprezentowane zostaną m.in. historia japońskiej animacji, analiza jej głównych nurtów, typologia bohaterów, przegląd twórczości wybranych reżyserów i rysowników. Oba zjawiska zostaną także osadzone w szerszym kontekście, wyznaczonym z jednej strony przez tradycyjną estetykę japońską, z drugiej zaś przez globalną cyrkulację treści kulturowych w warunkach powszechnego dostępu do Internetu.

Proseminarium licencjackie

Prowadzący: dr Jakub Karpoluk, dr Radosław Siedliński

Przygotowanie do pisania pracy licencjackiej, w tym: umiejętność stawiania pytań, dobór i krytyczna analiza źródeł, dobór literatury – w tym umiejętność czytania tekstów naukowych, nadawanie pracy odpowiedniej struktury, wyciąganie wniosków z zebranych informacji. Uczestnicy zajmują się także krytyczną lekturą tekstów naukowych,  zaproponowanych przez prowadzących.

Seminarium kierunkowe

prof. dr hab. Jerzy Wasilewski

Seminarium służy rozwijaniu umiejętności wnikliwej lektury tekstu akademickiego, zwłaszcza obcojęzycznego (w praktyce – w języku angielskim). Do wspólnej pracy wybierane będą fragmenty nowszych publikacji antropologicznych/kulturoznawczych, interesujące dla całej grupy studenckiej. Teksty te będą kolejno tłumaczone (w rozdzielonych  pomiędzy wszystkich uczestników fragmentach), a adekwatność przekładu będzie wspólnie analizowana i oceniana, tak by w efekcie uzyskać maksymalnie poprawny tekst; dalszym krokiem będzie dyskutowanie zarówno nad jego merytoryczną zawartością, jak i nad stroną językową – najpierw po polsku, potem po angielsku. Będziemy też ćwiczyć się w precyzji językowej i lapidarności, formułując pisemne rekapitulacje (różnej długości) tekstu źródłowego i tłumacząc je na angielski. Studenci zapoznają się dzięki temu z różnymi stylami akademickiego pisarstwa, z podstawową terminologią anglojęzycznej humanistyki, a także z podstawami warsztatu tłumacza.

Warsztaty antropologii audiowizualnej

dr Thuy Duong Dang

Zajęcia łączą formę ćwiczeń i warsztatów praktycznych, podczas których studenci poznają praktyczne metody wykonywania, montażu i prezentacji zdjęć, nagrań audio i krótkich filmów. Praktyczne umiejętności uzupełnia teoria z zakresu antropologii kulturowej, która wyjaśnia, jaką rolę w badaniach naukowych i w kulturze pełnią wizualne media i nowe technologie. Zajęcia podzieloną będą na segmenty poświęcone kolejno: fotografii, nagraniom dźwięku, przygotowaniu profesjonalnej publikacji w albumach i w ramach ekspozycji wystawienniczych.
Każdy segment będzie składać się z wprowadzenia – prezentacji najciekawszych dzieł przy wykorzystaniu danej technologii z omówieniem sposobów ich wykonania, przeszkolenia w zakresie posługiwania się technologią, a także warsztatowym udoskonalaniem prac studentów.
Podczas trwania kursu studenci będą zbierać i edytować audiowizualne materiały na zbiorczy temat „dalekowschodnie ślady w Warszawie”, a zaliczeniem będzie prezentacja udoskonalonych w trakcie zajęć warsztatowych pod okiem prowadzących. Do przygotowania prac zostaną użyte podstawowe powszechnie dostępne urządzenia oraz darmowe programy znajdujące się w wolnym dostępie.

Warsztaty negocjacyjne

dr Aleksandra Skowron

Celem przedmiotu jest zapoznanie uczestników z problematyką negocjacji z partnerami japońskimi i przygotowanie ich do udziału w takich negocjacjach, zarówno dwustronnych (strona polska i strona japońska), jak i wielostronnych, w których jednym z partnerów jest strona japońska. W tym względzie po omówieniu podstawowych zagadnień związanych z teorią prowadzenia negocjacji (w pracy i w biznesie) przedstawione zostaną kluczowe czynniki kulturowe warunkujące ten proces z partnerem/partnerami japońskimi. Następnie przeanalizowane zostaną wybrane przykłady negocjacji z udziałem strony japońskiej, co pozwoli uczestnikom dostrzec w praktyce znaczenie czynników uwarunkowanych kulturowo w procesie negocjacji. Zajęcia uwzględniają też przeprowadzone pod kierunkiem osoby prowadzącej symulacje negocjacji z partnerem/partnerami japońskimi.

Warsztaty pisarskie

dr Aneta Pierzchała-Suska

Warsztaty przygotowujące do tworzenia różnych typów i form wypowiedzi (pisemnej i ustnej). Uruchamiają myślenie o tekście w perspektywie  konwencji literackich, gatunków i kodów językowych. Wskazują na specyfikę tekstu naukowego. Warsztaty poświęcone są zagadnieniu komunikatu i komunikacji – w kontekście zagadnienia funkcji językowych. Rozwijają praktyczne umiejętności – tworzenia spójnego tekstu.

Wprowadzenie do języka koreańskiego

mgr Karolina Tarasiuk

Zajęcia mają na celu przedstawić studentom podstawy języka koreańskiego. Na zajęciach studenci poznają alfabet koreański hangul oraz uczą się wyrażać podstawowe myśli i uczucia z użyciem oficjalnego poziomu grzeczności. Dowiadują się o honoryfikatywności w języku koreańskim i mają możliwość doświadczenia podobieństw między językiem koreańskim i japońskim, wynikających w dużej mierze z faktu przynależenia do wschodnioazjatyckiego kręgu pisma chińskiego.

Wprowadzenie do kultury popularnej Japonii

dr Jakub Karpoluk

Zajęcia są wprowadzeniem do problematyki związanej ze znaczeniem i funkcjonowaniem kultury popularnej w społeczeństwie japońskim, od czasów nowożytnych do współczesności. W trakcie zajęć zostanie podjęta próba określenia specyficznych cech japońskiej kultury popularnej oraz diagnoza jej globalnego sukcesu. Program obejmuje analizę klasycznych gatunków japońskich sztuk widowiskowych: nō, kabuki i bunraku, następnie gatunków teatralnych, które pojawiły się wraz z XX wiecznymi przemianami kultury japońskiej: teatru shingeki („nowej dramaturgii”), teatru awangardowego oraz tańca butō.

W zarysie zostaną także przedstawione gatunki tradycyjnej ale i rozrywkowej muzyki japońskiej a także sumo – tradycyjny sport Japonii. Następnie w zarysie zostanie przedstawiona historia kinematografii japońskiej, poczynając od filmu tzw. niemego, po współczesny, wraz z omówieniem specyfiki filmu fabularnego i dokumentalnego. Kolejnymi tematami będą filmy anime, komiksy manga oraz telewizja.

Przedstawiona zostanie także problematyka związana z procesami dynamicznej wymiany treści i form w obrębie globalnej kultury popularnej. Zajęcia są bogato ilustrowane materiałami audiowizualnymi.

Wprowadzenie do wiedzy o teatrze

mgr Dorota Ogrodzka

Zajęcia są próbą krytycznego, wyrastającego z wrażliwości antropologicznej namysłu nad pojęciami teatru i dramatu, a także nad kategoriami z nimi związanymi, takimi jak postać, aktor, przedstawienie czy przestrzeń sceniczna. Celem kursu jest wskazanie i zrewidowanie nawyków myślowych związanych w znacznej mierze z funkcjonowaniem zachodniego teatru mieszczańskiego oraz zobaczenia zjawiska „teatru” w perspektywie międzykulturowej. W czasie wzbogaconych o materiał audiowizualny spotkań studenci poznają również wybrane praktyki teatralne i dramatyczne alternatywne wobec współczesnych praktyk zachodnich. Poddają refleksji możliwe sposoby funkcjonowania teatru i dramatu oraz ich potencjalnych odpowiedników w rozmaitych kulturach – ze szczególnym uwzględnieniem kultur azjatyckich.